Zoom op... intermodaliteit 2.0
Met de auto naar het station rijden, hem op de parking zetten, op de trein stappen, dan de bus, metro of deelfiets nemen om naar je eindbestemming te komen: dit is intermodaliteit. Om het leven van de reizigers te vergemakkelijken, worden geïntegreerde tools ontwikkeld waarmee ze hun vervoerswijze kunnen kiezen op basis van hun behoeften en de dienstregelingen, en van op afstand kunnen betalen. Intermodaliteit is een van de 11 strategische werven van NMBS. "Intermodaliteit moet ons in staat stellen om het gebruik van de trein te laten toenemen en de relaties met onze klanten te versterken", zegt Frédéric Nyssens, Head of Corporate Strategy bij NMBS.
Hiertoe is binnen de afdeling Marketing & Sales, die onder leiding staat van Marc Huybrechts, een team opgericht dat zich bezighoudt met intermodaliteit. Dit team moet de visie en de inspanningen op dit gebied binnen NMBS coördineren.
NMBS, een voortrekker
"In feite speelde NMBS de rol van voortrekker op het gebied van intermodaliteit", zegt Sabine Jonckheere, Head of Commercial Operations Marketing & Sales. Wij bieden al lang gecombineerde producten aan. Enerzijds in de vorm van treinticket + ticket voor toeristische attractie (de "Discovery Combi"-tickets, voorheen "B-Dagtrips"), en anderzijds in de vorm van 'trein +'-abonnementen, waarbij gecombineerd wordt met de andere Belgische openbaarvervoersmaatschappijen (De Lijn, TEC, MIVB). In de stedelijke gebieden zijn er vanaf 1 februari de geïntegreerde producten BRUPASS en BRUPASS XL in als rond Brussel, en de CityPass in Antwerpen, Gent, Luik en Charleroi."
De reisplanner
Met de reisplanner van NMBS kan de gebruiker zijn route plannen van punt A naar punt B, waar dan ook in België, rekening houdend met alle Belgische operatoren. Op de website en in de volgende versie van de app kan je met de "routeplanner" je vervoersmiddel van en naar het station opgeven: met de auto, de fiets, de bus/tram/metro of te voet. Deze zoekmotor wordt voortdurend verbeterd om zo betrouwbaar mogelijk te zijn (bijvoorbeeld om de duur van de wandeling tussen twee vervoersmiddelen in te schatten). "Dankzij de gegevens van NMBS kunnen we onze reizigers nu al in real time informeren over mogelijke storingen en over de impact ervan op de planning van het traject. Binnenkort zullen we hetzelfde kunnen doen voor andere de openbaarvervoerbedrijven. Tot slot werken we momenteel aan de verrijking van de smartphoneapp waarmee we onze verplaatsingen voor en na de trein volledig zullen kunnen beheren, inclusief de aankoop van een extra vervoerbewijs", kondigt Sabine Jonckheere aan.
Intermodaliteit is booming business
Elke dag komen er nieuwe apps op de markt waarin verschillende mobiliteitsdiensten zoals deelvoertuigen, bussen, treinen, taxi's of zelfs vliegtuigen worden opgenomen. Deze toepassingen hebben één ding gemeen: ze worden Maas genoemd, wat staat voor Mobility as a Service. Zij bieden multimodale mobiliteitsdiensten aan die aangepast zijn aan de behoeften en wensen van de klant en integreren de reisplanning en de betaling volgens het principe van de 'one stop shop' (zie kader).
Wat vragen de klanten concreet?
Eerst en vooral willen ze een eenvoudig en toegankelijk systeem: hoe eenvoudiger het is, hoe meer het gebruikt zal worden. Mensen verbruiken meer mobiliteit en het gemak van het systeem zou het gebruik van het openbaar vervoer kunnen stimuleren ten koste van minder duurzame opties. Mensen zijn bijvoorbeeld steeds minder geïnteresseerd in het treinnummer of de eindbestemming, ze willen gewoon met één klik hun reis van hun voordeur tot hun bestemming organiseren.
In een onderzoek polste Ipsos naar de rol van NMBS in het intermodale landschap. Wat de intermodale app betreft, willen de klanten in de eerste plaats: integratie van het openbaar vervoer en de stationsparking, de routeplanning en de ticketverkoop. 15% van de respondenten zei dat ze de trein vaker zouden nemen met een performant MaaS-systeem en 35% zei dat ze de trein "misschien" vaker zouden nemen. Wat echter wel duidelijk is, is dat men verwacht dat de download van zo'n app (MaaS) gratis is.
Een uitdaging die zichzelf niet oplost
Alle vervoersoperatoren worden geconfronteerd met dezelfde evolutie die de technologie en de veranderende behoeften van de klant met elkaar verbindt. Per definitie kan geen van hen echter deze uitdaging alleen aan, en daarom is het belangrijk om een partnerschap te ontwikkelen. De partners zijn voornamelijk de regionale openbaarvervoerbedrijven en de gemeenten. Ieder van hen moet ook rekening houden met andere initiatieven die afkomstig zijn van alle stakeholders samen.
"De gewestelijke overheden hebben een beleid van 'intermodale knooppunten' rond de stations ontwikkeld", legt expert intermodaliteit bij NMBS Denis Brachet uit. We willen werken op basis van het concept van de 'Mobipunten' dat in Vlaanderen - en in de andere gewesten in gelijkaardige vormen - bestaat", voegt Head of Innovation & Stations Environment Koen Van Lancker toe, "d.w.z. plaatsen die een gevarieerd aanbod aan vervoersmiddelen bieden en optimaal uitgerust zijn voor de verschillende gebruikers (voetgangers, fietsers, openbaar vervoer, deelauto's, individuele auto's). De 'Mobipunten' bevinden zich in de omgeving van stations, omdat een station per definitie intermodaal is.
NMBS wil een belangrijke rol spelen in het nieuwe intermodale landschap. Zonder echter haar andere prioriteiten uit het oog te verliezen: haar klanten in real time voorzien van betrouwbare en nuttige informatie, ook bij storingen, de verschillende communicatiekanalen harmoniseren, een maximale beschikbaarheid en optimale werking van de treinen garanderen, de infrastructuur van de stations aanpassen aan de intermodale transfers enz.
Wat verstaat men onder MaaS?
Mobility as a Service (MaaS) is de integratie van verschillende vormen van vervoersdiensten in één enkele toegankelijke app. Om een antwoord te bieden op een vraag van een klant, biedt een MaaS-operator een gevarieerd menu aan vervoersopties: openbaar vervoer, carpooling, autodelen, fiets of e-step, taxi of autoverhuur, of een combinatie van deze opties. Voor de gebruiker biedt MaaS een toegevoegde waarde doordat hij slechts één enkele applicatie moet gebruiken voor zijn mobiliteit, met één betalingskanaal in plaats van meerdere ticketing- en betalingsoperaties (bijvoorbeeld in het kader van het mobiliteitsbudget). Met de multimodale planningssystemen kan de reiziger de meest efficiënte route en vervoerswijzen kiezen en kan hij verschillende vervoerswijzen combineren. Voor de vervoersoperatoren biedt MaaS onder andere toegang tot verbeterde informatie over de gebruikers en nieuwe mogelijkheden om in te spelen op een beantwoorde vraag en zo de modal shift van de eigen auto als enige vervoermiddel naar een "à la carte" oplossing te garanderen, in functie van het traject.
Bron: MaaS Alliance