Bergen: stad van kunst en cultuur

In 2015 was Bergen culturele hoofdstad van Europa. Op een elan van modernisering en creativiteit onderging de oude stad in de Borinage een ware metamorfose. En dat laat vandaag zinnenprikkelende culturele en artistieke sporen na. En de vernieuwingen blijven maar komen. Trek een hele dag uit om het hedendaagse Bergen te ontdekken. Maak van onbekend, bekend en … bemind!

Een buitengewoon treinstation

Nauwelijks aangekomen in Bergen, voel je al zijn bruisende energie. Het schitterende nieuwe station, ontworpen door de beroemde Catalaanse architect Santiago Calatrava, zal je meteen versteld doen staan. De dag is nog maar net begonnen en belooft al goede momenten in de hoofdstad van Henegouwen.

Kunst in de straten

‘Kunst bewoont de stad’ is veruit de leukste en toegankelijkste manier om de impact van de Culturele Hoofdstad 2015 én de meer recente Biënnale 2018-2019 te ontdekken. Je kuiert langs een vrij te bepalen route langs meer dan 100 kunstwerken die straten, pleinen en steegjes een unieke aanblik geven. Een rits van Bergense, nationale en internationale kunstenaars slaagden erin om hun fantasievolle verbeelding te rijmen met de typische elementen van de publieke ruimte. Tip: gebruik het routeplan of download de Street Art Cities-app met alle uitleg.

Dwalen langs street art

Mis het indruwekkende beeldhouwwerk "Lucie et les Papillons" (Lucie & de vlinders) niet in het parkje voor de monumentale Sint-Waltrudiskerk. Een groot zilverkleurig beeld van een lief klein meisje omringd door frêle vlinders. Als er spontaan vlinders gaan kriebelen in je buik, dan is de artistieke boodschap overgekomen. Als je de Clercsstraat afloopt, kun je niet om de monumentale muurschildering van Sint Waudru en haar dochters heen die de gevangenen bezoeken. Dit werk van Antoine Van Ysendick, gemuraliseerd door Adrea Ravo Mattoni, is niet alleen imposant. Het is ook delicaat en zal je zeker ontroeren.
Ga zeker ook eens naar Dissipation kijken in de Rue à degrés. Als je onderaan de trappen staat, zie je een prachtige schildering van een walvis, maar als je de trappen beklimt en naar beneden kijkt, gebeurt er iets raar. Wat zou er gebeuren denk je? Ontdek het zelf...

Ontdek je innerlijke kunstenaar 

En waarom zelf geen kunstwerk maken? Bij Osez-Oser, een creatief atelier vlakbij de Grote Markt (Rue de la Coupe 11), kan je kunst maken die volledig bij jou past. Al het materiaal is ter plaatse beschikbaar, je hoeft dus niets mee te brengen. Én je kan langskomen met of zonder reservatie – ideaal om spontaan te genieten van een creatief moment voor jezelf! Hier hoef je geen Picasso te zijn: welk niveau je ook hebt, Sarah, de oprichtster van Osez-Oser, begeleidt je met zachtheid en enthousiasme.

Er zijn drie basisactiviteiten voorzien: schilderen met acrylverf, aquarel en werken met klei. Er worden ook groepsworkshops georganiseerd voor wie liever samen met anderen creëert.

Breaks met alternatieve schwung

Wie alle stops van ‘Kunst bewoont de Stad’ wil doen, legt al gauw een paar kilometer af. Een smulpauze is dan niets teveel gevraagd. Laat je verwennen als een koningin in Pigalle Délice. Deze rozige brunch- en dessertenbar houdt het midden tussen een sprookjesprinsessenhuis en een boudoir. Wafels of pannenkoeken worden geserveerd met marshmallows, ijs op stokjes en nog meer origineels. Aardbeien, blauwe bessen en schijfjes banaan zijn standaard bij elk gebak. Bergenaren, maar ook veel studenten weten de weg naar dit superadresje vlot te vinden.

Voor biofoodlovers mag een bezoekje aan Les Halles du Manège niet ontbreken. Een duurzame, overdekte markt vol heerlijk verse biogroenten en -fruit, pasta of ontbijtgranen in bulk, statiegelddrankjes en nog veel meer. Veel producten zijn afkomstig van lokale boeren en producenten, of op zijn minst van Belgische oorsprong. De markt in een hal die vroeger een cavaleriekazerne was, ligt in een jonge bedrijvenzone in ontwikkeling, maar wel pal in de stad. Shop er een lolly, wat notenrepen, crackers of een cadeautje voor het thuisfront.

Lunchen aan de Grote Markt

Wie het maximum uit zijn dag wil halen en niet al té lang wil lunchen is goed af in La Petite Couscoussière. In een interieur van Duizend-en-een-nacht doe je je tegoed aan heerlijke couscous. Er is keuze uit maar liefst 13 couscousschotels, tajines of grillades. Tot slot slurp je een mierzoete Tunesische muntthee op, waarna de rekening bewijst dat dit een restaurant is met een prima prijs-kwaliteitverhouding. Het restaurant ligt vlakbij de Grote Markt. Strijk aan het stadhuis even met je linkerhand over het hoofdje van het stenen aapje. Dat brengt 1 jaar geluk, aldus de overlevering.

State-of-the-artarchitectuur

Oude ‘hôtels’ en chique ‘résidences’, heel vaak mooi gerenoveerd, duiken kriskras op doorheen de stad. Ze verlenen de bochtige, soms steile straatjes, boulevards en rustige pleinen een heel eigen charme. Maar ook op vlak van architectuur is de stad van ex- burgemeester Elio Di Rupo ook helemaal mee met de 21ste eeuw.

Niet voor niets kreeg het hoofdkantoor van de Fondation Mons 2015 - ondertussen omgedoopt tot Fondation 2025, want er volgt nog veel meer! - een plaats vlakbij Théâtre Le Manège. Dit theater is een gedurfde constructie in beton en glas van architectenbureau Hebbelinck - de Wit. De integratie van de moderne zaal met 600 plaatsen in de structuur van een oude militaire kazerne is mooi en geslaagd. Een prachtig cultuurbaken in een zone van stadsvernieuwing rondom de Tour Valenciennoise.

In dezelfde buurt kreeg ook de muziek zijn eigen tempel. Arsonic herbergt opnamestudio’s, repetitiezalen, een concertzaal, een klankenexpo en zelfs een Kapel van de Stilte (sjjttt). Architecten Holoffe & Vermeersch ontwierpen het gebouw met grote aandacht voor akoestiek en geluidskwaliteit. Wie goed kijkt herkent nog de structuur van de brandweerkazerne die hier vroeger stond. Na de sirenes, de betoverende klanken van de muzen.

Prestigieuze musea

Ook enkele musea van Bergen zijn pareltjes van hedendaagse architectuur. Het absolute paradepaardje in hartje centrum is BAM, Beaux-Arts Mons. Het lichte, transparante gebouw in een nauw steegje serveert jaarlijks twee prestigieuze tentoonstellingen in zalen die dan weer in het diepste duister zijn gehuld. Zonder schroom brengt het museum expo’s van internationale allure over kunstenaars als Paul Van Gogh, Paul Verlaine of master of pop art Roy Lichtenstein. De permanente collectie bevat vooral werken uit de 20ste eeuw.

De Arthoteek is dan weer een bibliotheek van kunst en erfgoed. Maar wat een constructie! Twee duizelingwekkend hoge gevels naast elkaar geven je het gevoel in een nauwe kloof van een steile bergpas te zijn beland. Hier schurkt de kapel van het oude Ursulinenklooster zich tegen de gloednieuwe toren waarin aan kunstconservatie en -restauratie wordt gedaan. Op het gelijkvloers zoom je via cameratechnologie in op de kunstwerken. Een knap staaltje van digitalisering.

Belfort in een modern jasje

Klim zeker ook even omhoog in het Belfort dat Unesco-werelderfgoed is. Het uitzicht over de stad en de omgeving is prachtig. Bij mooi weer kan je zelfs de immense scheepslift in Strépy-Thieu zien. Een innovatieve scenografie geeft de 16de-eeuwse uitkijktoren een eigentijds elan. Leuk zijn de groot opgevatte touchscreens, één voor elke windrichting. Nieuwsgierige geesten swipen, zoomen en scrollen zich hier doorheen weetjes over historie en omgeving. Wist je trouwens dat de beiaard zich om het kwartier laat horen? Elk kwartuur heeft zijn eigen deuntje, zo weten de inwoners van de stad hoe laat het is: het uur, kwart over, het half uur of kwart voor. Leuk toch?

Dineren op zijn Bergens

Keuze te over om je daguitstap in culinaire schoonheid te eindigen. Op traditionele wijze bijvoorbeeld, met het streekgerecht ‘porc à l’berdouille’, varkenskoteletjes speciaal uit Bergen. Le Saint-Germain op de Grote Markt serveert die uitstekend. Doe alsof je thuis bent is de slagzin van de eigenaars. En thuis, dat zij we ondertussen in Bergen!

Op zoek naar meer inspiratie...